utu waka tangata
Kei te whai take nui te kōwhiringa o ngā utu mō ngā waka tangata ki roto i te hāpori o te haumanu me te rorohiko. Nā runga i ēnei waka tūmataiti, e hanga ana hei kawe moana, e whai ake nei i ngā uiui iti ki ngā waka nui e hoko ana i te hunga mano. E rereke ana ngā take utu, ka timata i $50,000 mō ngā momo iti, ka whai ake ki $200,000 rānui mō ngā whakatupu matihiko. Ko ngā take e pāngia ana e ngā utu he waipiro o te waka, he hanganga whenua (pūmotu, inoihere, rānei ko ngā whenua kotahi), he whakaritenga kōpaki, me ngā mahi tirotiro haumaru. Kei ngā waka tangata ahurea hou, ngā raraunga matihiko, ngā raraunga tika, me ngā mēra ātete ā-momo. Ka whakaatu anō te utu i te whakaae me ngā ture haumaru o te ao, ā, āwhina i ngā ture whakamahitahi moana huarere. Ko ngā tohu whai wāhi kei raro, pūhuringa, me ngā whakawhitinga pūmotu e paunga tonu ana i te utu tuatahi. Kei te whai ngā ratonga rerekē i te utu hou me te utu whakapai hoki, me ngā kaihanga whakahaere e taea ai te whakatupu hei whakamātau i ngā hiahia ā-rōpū. He mea whakatau i ngā kōwhiringa moni, ko ngā take e whakaarotia ana he momo moana e hiahia ana ki te kawe, he taumata whakahaere, he utu whakahaere, me te hokohoko kaihua e tū mai nei.